06. Nói Về Chữ NGUYỆN

TẠI SAO PHẢI PHÁT NGUYỆN? Người nào muốn vãng sanh về Tây-Phương Cực-Lạc phải phát tâm nguyện mong muốn được vãng sanh về Tây-Phương một cách tha thiết mới được.

Thường thường các pháp môn tự lực tu chứng, người ta rất chú trọng về cảnh giới chứng đắc, đó là điều kiện bắt buộc phải có để họ thoát vòng sanh tử luân hồi. Tự lực tu chứng nếu không đạt được một cảnh giới chứng đắc tương ứng, thì nhất định luân hồi sanh tử không cách nào thoát được. Nói tổng quát, cách tu này chính là tự lực “Đoạn Hoặc Chứng Chơn”, nghĩa là tự diệt đoạn cho sạch nghiệp chướng để vào cảnh giới Chơn-Thường.

Những vị tu theo các pháp tự lực, vì đường tu của họ là quyết lòng đoạn sạch nghiệp chướng để cầu chứng cảnh Chơn-Thường nên ý chí rất mạnh, họ không tin tưởng có một phương cách nào khác khả dĩ giúp cho một chúng sanh vượt qua ba cõi ngoài chính năng lực của mình. Khi gặp được câu A-Di-Đà Phật quá nhiệm mầu, họ cũng niệm Phật, nhưng thường dùng câu Phật hiệu để hỗ trợ cho hướng cầu chứng đắc, nghĩa là ứng dụng câu Phật hiệu giống như câu thoại đầu hỗ trợ vào pháp tu tự lực, thành ra niệm Phật để cầu chứng đắc, chứ không phải cầu vãng sanh.

Niệm Phật cầu chứng đắc thì vô tình biến pháp môn Nhị-Lực vãng sanh thành pháp Tự-Lực tu chứng.

Pháp môn Niệm-Phật là pháp môn nhị lực, nương nhờ lực tiếp dẫn của đức Phật A-Di-Đà đưa ta về Tây-Phương. Phần tự lực của người hành trì pháp môn Niệm-Phật là ba điểm Tín-Nguyện-Hạnh. Người niệm Phật chúng ta phải nắm cho thật vững tông chỉ của pháp môn, đừng nên sai lệch. Nên nhớ, lệch một ly có thể đi xa ngàn dặm đó.

Điểm thứ nhất, người phàm phu như chúng ta không cách nào có thể tự tu chứng được. Thông thường chỉ chờn vờn chờn vờn trong những cảnh giới thấp nhất, nếu cố gắng lắm cũng chẳng qua tìm cách lắng đọng tâm hồn, để được chút ít phần thanh tịnh. Nói chung là chờn vờn giữa cảnh “Động” và “Tịnh” mà thôi, chứ khó có thể cao hơn nữa.

Thực tế tâm hồn của chúng ta còn lo lắng đủ thứ, còn có nhiều phiền não. Làm một việc gì bị thất bại vẫn buồn. Buồn là còn phiền não! Còn phiền não tức là chưa ra khỏi chữ Động. Đôi khi chúng ta cũng có vài cảm giác hình như qua khỏi cái Động, rơi vào cái Tịnh. Tịnh sơ sơ thôi mà vội vã cho là chứng đắc sao?!… Còn Căn, Giác, Không, Tịch nữa đã bước qua chưa?... Quá cao, quá cao phải không? Biết bao giờ mới đạt tới!...

Vì nghĩ quá đơn giản, nên có nhiều người đưa ra vấn đề gọi là tu chứng, và tự cho mình đã chứng đắc quá dễ dàng. Thực sự đối với những vị Bồ-Tát tái lai thì sự tu chứng không khó, nhưng đối với hàng phàm phu của chúng ta nhất định đã có sự sơ suất!...

Ngài Ấn-Quang nói:

- Một người không tha thiết vãng sanh về Tây-Phương Cực-Lạc, thì dẫu cho niệm Phật đến gió thổi không qua, mưa rơi không lọt cũng không được vãng sanh.

Cảnh giới niệm Phật đến nỗi mà gió thổi không qua mưa rơi không lọt, là ý nói đến người niệm Phật đạt đến chỗ “Niệm Bất Niệm”, đến chỗ “Nhất Tâm Bất Loạn” đấy. Tâm nhiếp vào câu Phật hiệu đến nỗi không còn gì khác chen vào được, vậy mà không tha thiết nguyện vãng sanh cũng không được vãng sanh. Lời này Ngài nhắc nhở cho chúng ta biết rằng niệm Phật để cầu vãng sanh chứ không phải cầu chứng đắc.

Ngài Ngẫu-Ích, tổ thứ 9 Tịnh-Độ Tông Trung-Hoa, nói:

- Nếu tín tâm không vững, nguyện vãng sanh không tha thiết, dẫu cho niệm Phật đến nhất tâm bất loạn cũng không được vãng sanh. Tín-Nguyện đầy đủ được vãng sanh, niệm Phật sâu hay cạn là để phẩm vị cao hay thấp.

Hiểu được đạo lý này mới hiểu niệm Phật chính là để cầu vãng sanh, chứ không phải cầu nhất tâm bất loạn. Ngài nói:

- Người có tín tâm vững vàng, tha thiết nguyện vãng sanh, dẫu cho loạn tâm niệm Phật, tán tâm niệm Phật cũng được vãng sanh về Tây-Phương Cực-Lạc.

Chư vị hãy lắng nghe những lời của chư tổ dạy, mỗi người nói một cách, nhưng ý nghĩa tương đồng. Ngài Ngẫu-Ích nói rằng, người nào tha thiết muốn vãng sanh về Tây-Phương, tin tưởng rằng A-Di-Đà Phật phát đại thệ để cứu độ mình về Tây-Phương Cực-Lạc, rồi thành tâm niệm Phật, dẫu có tán tâm niệm Phật, loạn tâm niệm Phật cũng được vãng sanh. Những hiện tượng loạn tâm niệm Phật, tán tâm niệm Phật này đã ứng hiện rõ rệt ở những người bệnh sắp chết được hộ niệm. Khi mình hộ niệm cho người ta, họ đau quằn quại trên giường, vừa rên, vừa niệm… Tâm họ khó mà tịnh được, nhưng họ quyết lòng đi về Tây-Phương, nên sau khi xả bỏ báo thân, họ để lại những hiện tượng vãng sanh bất khả tư nghì. Bên cạnh đó những người tự xưng nào là chứng này chứng nọ, nhưng sau cùng hầu hết không được như vậy!... Tình trạng này ngài Ấn-Quang cảm thương mà nói rằng:

- Những người ưa nói huyền nói diệu, đến cuối cùng thì tay chân giãy dụa, mặt mày hớt hơ hớt hãi, miệng kêu cha réo mẹ, sau cùng nằm ngay đơ theo nghiệp thọ nạn.

Mong chư vị hiểu thấu được chỗ này, chúng ta mới thấy đường đi của pháp môn Niệm-Phật thích hợp cho những người phàm phu như chúng ta. Chúng ta phải đi cho vững thì chắc chắn được vãng sanh.

Khi đọc đến những lời của tổ Ấn-Quang, mình thấy Ngài khai thị rõ lắm. Hôm nay Diệu-Âm xin đọc thêm một đoạn nữa cho chư vị thấy rõ hơn lời dạy của Ngài. Ngài nói:

- Trong đời kẻ chẳng hiểu lý, mới tu trì chút ít đã mong mỏi quá phận mình…

Nghĩa là ý Ngài nói, phận phàm phu không lo phận phàm phu mà thành kính niệm Phật, lại cứ lo cầu chứng này, đắc nọ… đó là mong nỏi quá phận mình đó.

- …Ví như mài gương, nếu bụi dơ đã hết chắc chắn quang minh sẽ hiện ra chiếu trời soi đất...

Nghĩa là mình tu hành giống như mài gương, cái gương mình mài nhẵn, sạch bụi rồi thì tự nhiên nó phản chiếu ánh sáng. (Ghi chú rằng, trước đây không có gương bằng kiếng như ngày nay, người ta phải dùng miếng đồng thau mài nhẵn để làm gương soi mặt).

- Nếu chẳng tận lực mài gương, mà cứ mong gương tỏ sáng. Do bởi toàn thể đều nhơ bẩn, nên nếu có phát quang thì ánh sáng ấy cũng là ánh sáng ma quái mà thôi!...

 Nghe được những lời Ngài nói, chư vị dễ hình dung ra vấn đề phải không? Ý Ngài nói là, cái tâm mình còn quá loạn động, mà cứ cho mình là nhất tâm bất loạn, cho mình là khai mở trí huệ, cho mình là chứng đắc rồi… thì có khác gì cái gương dơ bẩn mà cứ muốn nó phát quang, dẫu có thực sự phát quang đi nữa, thì đó cũng chỉ là ánh sáng của ma quái mà thôi! Chư vị nghe những lời của Tổ dạy, thì biết được con đường nào đúng nhất cho mình đi vậy.

Chính vì thế, trong giai đoạn hết sức là khó khăn này, gọi là giai đoạn mạt pháp, chúng ta phải biết y giáo phụng hành lời tổ dạy, đừng nên tự mình vạch ra con đường sai lầm. Hiện giờ trên thế gian rất sôi nổi về những chuyện thần kỳ, đặc dị. Nếu gặp phải, chư vị phải có định tâm vững vàng, nhất định trì giữ câu A-Di-Đà Phật chí thành mà niệm, đừng hiếu kỳ mới an ổn được.

Phật dạy rằng vạn sự vạn vật không có gì đắc được cả, mà có người cứ khoe ra đắc này đắc nọ thì thật sự là một vấn đề lạ!... Ngài Tịnh-Không nói, “Tu hành mà chư vị thấy một cảnh giới gì hay hay vội đem khoe ra ngoài, thì định lực của chư vị đã tiêu hết trơn rồi…”. Đây là lời những vị đại sư còn đang sống nói ra đó. Ngài nói: “Nếu tu hành mà chư vị thấy rằng mình đã chứng đắc, thì ngày đó chư vị đã bị tẩu hỏa nhập ma rồi!…”. Đây là lời của ngài Tịnh-Không nói. Chư tổ nói lời chư Phật nói. Chư vị cao tăng chân tu nói lời như chư tổ nói. Lời nói của các Ngài tương đồng như lời Phật, hoàn toàn không khác. Hiểu được như vậy rồi, thì mong chư vị phải cố gắng quyết lòng thực thi các điều:

- Chuyên nhất niệm Phật mới dễ vãng sanh, đừng nên tu quá xen tạp.

- Buông xả vạn duyên ra, niệm Phật mới dễ vãng sanh.

- Đừng có chấp trước, đừng có vội vàng, đừng có mong cầu cảm ứng gì cả, thành tâm niệm Phật mới dễ vãng sanh.

- Xin đừng vọng cầu chứng đắc, kiệt thành sám hối mới dễ vãng sanh.

Biết mình lỗi lầm quá nhiều, ngày ngày ở đây mỗi sáng mỗi chiều, Niệm Phật Đường này có đọc bài sám hối, tức là đọc bảng hồi hướng ngang đó. Ngày nào chúng ta cũng niệm Phật sám hối. Mỗi lần mà chư vị đọc như vậy phải thành tâm, phải tha thiết, tức là chúng ta đang sám hối. Sám hối từ bây giờ cho tới ngày ra đi, thì chúng ta mới có cơ hội vãng sanh. Xin đừng tỏ ra khinh mạn.

Đây là con đường dễ dàng nhất cho chúng ta được vãng sanh Tây-Phương Cực-Lạc.

 ( Trích Hộ Niệm Chú Ý-06)